APD a ADHD – podobieństwa i różnice, które warto znać!

APD czy ADHD? Jak rozpoznać różnice?

Zarówno zaburzenia przetwarzania słuchowego (APD), jak i zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) mogą powodować trudności w nauce, koncentracji oraz interakcjach społecznych. Objawy tych dwóch zaburzeń bywają mylone, co może prowadzić do błędnej diagnozy i niewłaściwego podejścia terapeutycznego. Jak odróżnić APD od ADHD? Na co zwrócić uwagę przy diagnozie? Odpowiedzi znajdziesz w naszym poradniku!

Czym jest APD (zaburzenia przetwarzania słuchowego)?

Zaburzenia przetwarzania słuchowego (APD) to problem związany nie z samym słuchem, lecz ze sposobem, w jaki mózg interpretuje dźwięki. Osoby z APD mają trudności z przetwarzaniem informacji słuchowych, co może objawiać się:

• problemami z rozumieniem mowy w hałaśliwym otoczeniu,

• trudnością w koncentracji na dźwiękach,

• częstym proszeniem o powtórzenie wypowiedzi,

• problemami z lokalizacją źródła dźwięku,

• trudnością w rozumieniu dłuższych lub skomplikowanych poleceń.

Czym jest ADHD?

ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) to zaburzenie neurorozwojowe, które objawia

się:

• problemami z koncentracją i podzielnością uwagi,

• nadmierną impulsywnością,

• trudnością z organizacją i wykonywaniem zadań,

• nadmierną ruchliwością,

• szybkim nudzeniem się i potrzebą ciągłej stymulacji.

  
  

Osoby z ADHD często mają trudności w nauce i komunikacji, ale przyczyny tych problemów wynikają z zaburzeń uwagi i kontroli impulsów, a nie ze sposobu przetwarzania dźwięków.

---

Różnice między APD a ADHD – jak je rozpoznać?

Choć APD i ADHD mogą powodować podobne trudności, istnieją istotne różnice w ich objawach:

Cecha	APD (Zaburzenia przetwarzania słuchowego)	ADHD (Zespół nadpobudliwości psychoruchowej)
Główna przyczyna	Problemy z interpretacją dźwięków przez mózg	Zaburzenia uwagi i impulsywność
Koncentracja	Utrudniona w hałasie, ale lepsza w cichym otoczeniu	Trudności z koncentracją niezależnie od otoczenia
Problemy z mową	Trudności ze zrozumieniem skomplikowanych zdań	Przerywanie innym, szybkie zmiany tematów
Reakcja na polecenia	Często prosi o powtórzenie, ale potrafi wykonać zadanie po jasnym wyjaśnieniu	Często zapomina o zadaniach i nie kończy ich
Nadpobudliwość	Brak nadmiernej ruchliwości	Silna potrzeba ruchu, trudności z siedzeniem w miejscu
Czy dziecko łatwo się rozprasza?	Głównie w hałasie i przy rozmowach grupowych	Rozpraszanie się niezależnie od dźwięków otoczenia

Jak diagnozować APD i ADHD?

Jeśli zauważasz u dziecka objawy, które mogą wskazywać na APD lub ADHD, warto skonsultować się z odpowiednimi specjalistami:

• Diagnoza APD – audiolog lub logopeda może przeprowadzić specjalistyczne testy słuchowe i ocenić przetwarzanie dźwięków. Specjalista/ Provider od danej terapii przetwarzania słuchowego przeprowadza konkretną diagnozę pod zaburzenia APD, np. pod Neuroflow lub metodą Johansena.

• Diagnoza ADHD – psychiatra lub psycholog specjalizujący się w zaburzeniach neurorozwojowych może ocenić uwagę, impulsywność i nadpobudliwość dziecka.

Czasami konieczne jest wykonanie obu rodzajów badań, aby wykluczyć błędną diagnozę.

Jak pomóc dziecku z APD lub ADHD?

W przypadku APD:

• Używanie urządzeń wspomagających słyszenie, takich jak systemy FM.

• Tworzenie cichych przestrzeni do nauki, aby ułatwić koncentrację.

• Korzystanie z terapii słuchowej, np. treningów poprawiających rozumienie mowy.

• Jasna i wolniejsza komunikacja – krótkie zdania i częstsze powtarzanie informacji.

W przypadku ADHD:

• Stosowanie strategii organizacyjnych, np. checklist i planowania dnia.

• Zapewnienie dziecku możliwości ruchu, aby rozładowało energię.

• Korzystanie z technik koncentracji, np. przerw w nauce i metod multisensorycznych.

• Możliwa terapia behawioralna lub farmakologiczna (po konsultacji z lekarzem).

Terapie słuchowe pomocne zarówno w APD, jak i ADHD

Warto wiedzieć, że niektóre terapie słuchowe stosowane przy APD mogą również pomagać dzieciom z ADHD. Programy takie jak Neuroflow, treningi słuchowe czy terapie integracji sensorycznej mogą wspomagać koncentrację, skupienie uwagi oraz zdolność przetwarzania bodźców słuchowych. Dzięki poprawie umiejętności słuchowych dzieci z ADHD mogą lepiej filtrować dźwięki z otoczenia i redukować rozproszenie uwagi.

Podsumowanie

APD i ADHD to dwa różne zaburzenia, które mogą powodować podobne trudności w nauce i komunikacji. Kluczową różnicą jest to, że APD wynika z problemów z przetwarzaniem dźwięków, natomiast ADHD związane jest z zaburzeniami uwagi i impulsywnością.

Jeśli masz wątpliwości, czy Twoje dziecko ma APD czy ADHD, warto skonsultować się z audiologiem oraz psychologiem. Wczesna diagnoza i odpowiednie wsparcie mogą znacząco poprawić jakość życia i edukację dziecka.