Czy aparaty słuchowe u dzieci opóźniają rozwój mowy? Fakty i mity

Adrianna Biłowicka
1 kwi
3 minut(y) czytania

Aparat słuchowy a rozwój mowy – pytanie, które zadaje wielu rodziców

Rodzice dzieci z niedosłuchem bardzo często zastanawiają się, czy używanie aparatu słuchowego może wpłynąć negatywnie na rozwój mowy ich dziecka. Pytania typu: „Czy aparat słuchowy opóźni rozwój mowy?”, „Czy moje dziecko nie uzależni się od aparatu?” czy „Czy z aparatem będzie mówić gorzej?” pojawiają się regularnie podczas konsultacji. Pora rozwiać wątpliwości i oddzielić mity od faktów.

Fakty – jak aparat słuchowy wpływa na mowę dziecka?

1. Aparat słuchowy wspiera rozwój mowy, nie go hamuje

Dziecko, które dobrze słyszy, może prawidłowo odbierać dźwięki mowy, a to kluczowy element nauki mówienia. Jeśli słuch jest osłabiony, mózg nie otrzymuje pełnych informacji językowych, co powoduje opóźnienia w rozwoju mowy. Aparaty słuchowe kompensują ubytek słuchu, umożliwiając dziecku odbiór dźwięków i naukę mówienia.

2. Im wcześniej – tym lepiej

Okres wczesnodziecięcy to kluczowy czas dla rozwoju mowy i języka. Wczesne dopasowanie aparatu słuchowego (nawet w pierwszym roku życia) daje mózgowi najlepszą szansę na rozwój funkcji słuchowych i językowych.

3. Aparat to narzędzie – nie ograniczenie

Aparat słuchowy nie jest barierą w komunikacji – wręcz przeciwnie, jest wsparciem, które pozwala dziecku brać udział w życiu społecznym, zrozumieć mowę i wyrażać siebie. Dzieci korzystające z dobrze dopasowanych aparatów rozwijają mowę w swoim indywidualnym tempie.

Mity, z którymi warto się rozprawić

❌ „Aparat słuchowy uzależnia dziecko”

To mit. Dziecko nie „uzależnia się” od aparatu, tylko korzysta z niego tak, jak osoba z wadą wzroku korzysta z okularów. To pomoc, nie ograniczenie.

❌ „Z aparatem dziecko będzie mówić gorzej”

Jest dokładnie odwrotnie. Dzięki lepszemu odbiorowi mowy, dziecko lepiej ją rozumie, naśladuje i używa, co wspiera rozwój językowy.

❌ „Lepiej poczekać z aparatem, aż dziecko podrośnie”

Czekanie może spowodować nieodwracalne straty w rozwoju mowy i języka. Każdy miesiąc bez odpowiedniego wsparcia słuchu może pogłębiać deficyty komunikacyjne.

Dlaczego rehabilitacja słuchu u dzieci jest tak ważna?

Samo noszenie aparatu to dopiero pierwszy krok. Dziecko powinno być objęte kompleksową terapią słuchową i logopedyczną, która pomoże mu maksymalnie wykorzystać możliwości, jakie daje aparat.

W ramach rehabilitacji słuchu:

ćwiczy się rozumienie mowy,
rozwija się słownictwo i poprawną wymowę,
trenuje się koncentrację i różnicowanie dźwięków,
wspiera się rozwój emocjonalny i społeczny dziecka.

Rehabilitacja powinna być dostosowana indywidualnie, regularna i prowadzona w ścisłej współpracy z protetykiem słuchu oraz logopedą.

Jak wybrać odpowiedni aparat słuchowy dla dziecka?

Wybór aparatu powinien uwzględniać:

stopień i rodzaj niedosłuchu,
wiek dziecka i etap rozwoju mowy,
budowę anatomiczną ucha,
codzienne warunki akustyczne (przedszkole, dom, terapia),
preferencje rodziców dotyczące np. ładowania czy aplikacji mobilnych.

W Fonika – Poradnia Słuchu i Mowy – zapewniamy kompleksową opiekę: badania słuchu, dobór aparatu słuchowego, dopasowanie wkładki, instruktaż użytkowania i opiekę logopedyczną.

Podsumowanie

Aparat słuchowy nie opóźnia rozwoju mowy – wręcz przeciwnie, jest jego fundamentem. Dzięki aparatowi dziecko słyszy, a przez to może lepiej się uczyć mówić, rozumieć innych i budować relacje społeczne.

Wczesna interwencja, profesjonalne dopasowanie aparatu oraz systematyczna rehabilitacja słuchu to klucz do sukcesu.

Masz pytania dotyczące rozwoju mowy u dziecka z niedosłuchem? Zapraszamy do kontaktu z nami w Fonika – Poradnia Słuchu i Mowy. Pomożemy Ci dobrać odpowiedni aparat, wesprzemy w rehabilitacji i odpowiemy na wszystkie Twoje pytania.

📞 Zadzwoń lub umów się na wizytę – razem zadbamy o słuch i mowę Twojego dziecka!

Znajdziesz ten artykuł pod frazami:

aparat słuchowy a rozwój mowy
wpływ aparatu słuchowego na mowę
rehabilitacja słuchu u dzieci
aparat słuchowy dla dziecka
czy aparat słuchowy opóźnia mowę
logopeda i aparat słuchowy
APD i rozwój mowy
Fonica warszawa

Bibliografia:

Moeller, M. P. (2000). Early intervention and language development in children who are deaf and hard of hearing. Pediatrics, 106(3), e43.
Yoshinaga-Itano, C., Sedey, A. L., Coulter, D. K., & Mehl, A. L. (1998). Language of early- and later-identified children with hearing loss. Pediatrics, 102(5), 1161–1171.
Ching, T. Y. C., Dillon, H., Marnane, V., et al. (2013). Outcomes of early- and late-identified children at 3 years of age: findings from a prospective population-based study. Ear and Hearing, 34(5), 535–552.
Flexer, C. (2011). Rethinking auditory access for children with hearing loss: listening and learning in a digital age. The Volta Review, 111(3), 365–380.
Werker, J. F., & Hensch, T. K. (2015). Critical periods in speech perception: new directions. Annual Review of Psychology, 66, 173–196.
Polski Związek Logopedów (2022). Rekomendacje dotyczące wspierania rozwoju mowy dzieci z niedosłuchem.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) (2021). World report on hearing. Geneva: World Health Organization.